Screening van de ontwerprichtlijnen van woonmaatschappij Dijledal

Dijledal beheert en verhuurt ruim 3.400 woningen in Leuven en omstreken, zowel appartementen als individuele huizen. Hun ontwerprichtlijnen vormen een belangrijk werkinstrument voor ontwerpers en gelden voor alle nieuwbouw- en renovatieprojecten. Ze vullen de Ontwerpleidraad Sociale Woningbouw van de Vlaamse Maatschappij voor Sociaal Wonen (VMSW) aan en verfijnen deze met specifieke eisen. Dijledal toetst elk project aan zowel de richtlijnen van de VMSW als aan hun eigen criteria op bouwtechnisch en conceptueel vlak.

Duurzaamheid als rode draad

Duurzaamheid is geen apart hoofdstuk, maar een thema dat in alle aspecten van het bouwproces verweven zit. Daarom volstaat het niet om enkel een paragraaf over duurzaamheid toe te voegen: de principes moeten doorheen het hele document voelbaar zijn.

Morgenbouwers werkte met Dijledal aan een actualisering van deze ontwerprichtlijnen en vertrok daarbij vanuit de drie pijlers van de GRO-duurzaamheidsmeter: people, planet en profit. Ook de ambities van de Provinciale Steunpunten Duurzaam Bouwen op vlak van energie- en waterprestaties werden vertaald in duidelijke eisen, zoals minimale U-waardes, S-peil, E-peil, luchtdichtheid, oververhittingsindicator en efficiëntie van installaties.

Daarnaast formuleerde Morgenbouwers aanbevelingen rond klimaatadaptief bouwen, duurzaam materiaalgebruik, onderhoudsvriendelijkheid, ontharding, biodiversiteit en circulair bouwen. De TOTEM-tool werd gebruikt om materiaalkeuzes te onderbouwen en te verfijnen.

Om te vermijden dat ontwerpvrijheid of budgetten in het gedrang komen, werden alle voorstellen uitvoerig besproken met de medewerkers van Dijledal. Hun ervaring met sociale huisvesting en de noden van bewoners vormden een waardevolle basis voor bijsturing.

Van theorie naar praktijk

Een greep uit de concrete aanbevelingen:

• Gebouwschil: “Smalle verticale glaspartijen vanaf vloerniveau brengen minder daglicht dan hoger geplaatste, horizontale ramen. Ramen tot op vloerniveau worden daarom enkel voorzien in woonruimtes of waar doorgang naar buiten nodig is.”
• Circulariteit: “Bij nieuwbouwprojecten wordt maximaal gestreefd naar een flexibele structuur op lange termijn, met dragende elementen rond trappenhuizen, technische schachten of aan de buitenschil. Waar extra dragende elementen nodig zijn, krijgen kolommen de voorkeur boven dragende wanden.”
• Materiaalkeuze: “Voor metselwerk gaat de voorkeur uit naar bastaardmortels, zodat recuperatie van stenen mogelijk blijft.”
• Constructie: “Bij betonnen vloeren worden bij voorkeur voorgespannen betonwelfsels gebruikt, met breedtes in veelvouden van 60 cm.”
• Beton: “Voor ter plaatse gestort beton gaat de voorkeur uit naar CEM III; beton met gerecycleerde granulaten mag worden toegepast mits controle door een onafhankelijk labo.”
• Technieken op daken: alle lasten, verankeringspunten, valbeveiliging en zonnepanelen worden reeds in de ontwerpfase ingepland, om schaduwvorming en dubbele werken te vermijden.
• Kleine ingrepen met impact: drukknoppen met afwezigheidsdetectie in bergingen of het gebruik van gemengde, inheemse hagen voor meer biodiversiteit.

Resultaat

Dankzij deze verfijningen weerspiegelen de ontwerprichtlijnen van Dijledal vandaag nog beter de ambities op het vlak van duurzaam en toekomstgericht bouwen. De positieve feedback van Dijledal bevestigt dat deze aanpak werkt.