Morgenbouwers Logo
Slimme renovaties
 

Zo houd je de woonkost onder controle: slimme renovaties die écht lonen

In dit artikel ontdek je hoe de totale kost van je woning wordt opgebouwd, welke renovaties het meeste opleveren, en hoe je met enkele doordachte keuzes kunt besparen.

Een woning kost meer dan alleen de aankoopprijs. Denk aan energie, onderhoud, en vooral aan hoeveel je huis op lange termijn waard blijft. Door slim te investeren kan je die kosten drastisch verlagen — en tegelijk je comfort en de waarde verhogen.

1. Wat bepaalt de totale woonkost?

De totale kost van je woning bestaat uit drie delen:

  • Investeringskost
  • Onderhoudskost
  • Energiekost

Vooral die laatste twee kan je met een goede renovatie flink doen dalen. In een slecht geïsoleerde woning blijft de jaarlijkse energiefactuur hoog (oranje lijn in onderstaande figuur). Investeer je bijvoorbeeld 150.000 euro in 2025 in een energetische verbetering (blauwe curve), dan daalt de energiekost zodanig dat je de investering na verloop van tijd terugverdient. Daarna begint de winstperiode.
Stijgende energieprijzen? Dan gaat dit alleen maar sneller.

2. Hoe beïnvloedt renovatie de waarde van je woning?

Een aantal elementen zoals ligging, typologie en tuin kan je niet veranderen. Maar andere factoren bepalen vandaag wél sterk de waardering op de woningmarkt:

  • EPC-label
  • materiaalkeuzes
  • comfortniveau
  • onderhoudstoestand

Een woning die niet energetisch verbetert, verliest waarde naarmate de jaren verstrijken (oranje lijn in onderstaande figuur). Een gerenoveerde woning wint aan waarde én verbruikt minder energie.

Zo zie je dat renovatiekosten op korte termijn een dip veroorzaken, maar op langere termijn leidt de combinatie van lagere energiekosten en hogere vastgoedwaarde soms al binnen 10 à 15 jaar tot een positief totaalresultaat (blauwe curve).

3. Hoe beperk je de kosten op lange termijn?

3.1 Compact bouwen is goedkoper wonen

Hoe minder buitenschil, hoe minder warmteverlies, hoe lager de kosten.
Een rijwoning heeft tot 37% minder omhullende oppervlakte dan een vrijstaande woning met dezelfde woonoppervlakte — dat scheelt enorm in energie- én renovatiekosten. Onderstaande figuur toont 3 keer dezelfde woning, maar in een andere typologie.

Compact wonen betekent dus niet kleiner wonen, maar minder verliesoppervlakte realiseren. Een achterbouw bijzetten kan daarom ook je energieverbruik net verhogen als het hoofdvolume niet mee geïsoleerd wordt.

3.2 Kies voor duurzame materialen

Robuuste materialen en een onderhoudsvriendelijk ontwerp houden de kosten later laag.
Let daarom op:

  • niet alleen de prijs van vandaag,
  • maar vooral de (onderhouds)kost over de hele levensduur.

Die lange-termijnkost kan veel hoger liggen dan de bouwkost zelf.

4. Hoe schat je renovatiekosten realistisch in?

4.1 Kijk verder dan het EPC-label

Het EPC is een handig startpunt, maar kan soms een vertekend beeld geven.
Een warmtepomp of zonnepanelen kunnen het label verbeteren, zelfs in een matig geïsoleerde woning. Maar technische installaties hebben een korte levensduur, terwijl de bouwschil bepalend is voor het energieverbruik en het comfort op lange termijn.

Daarom focussen wij vooral op de isolatiegraad van de muren, daken, ramen en vloeren. Hou er ook rekening mee dat het bijkomstig isoleren van matig geïsoleerde muren of daken meestal evenveel kost als het isoleren van ongeïsoleerde muren of daken. Het verbeteren van een woning met EPC label C of D naar een label A kan daarom evenveel kosten als het verbeteren van een woning met EPC label E of F. Als bepaalde delen van de gebouwschil al voldoen aan de huidige isolatienormen voor nieuwbouw, moet je deze niet meer renoveren en verlaagt dit wel de renovatiekost.

4.2 Grootte speelt een grotere rol dan EPC

Hoe groter de woning, hoe hoger de renovatiekost — ongeacht het EPC.
Grootte bepaalt dus meer dan je label.

4.3 De grootste winst? Je warmtevraag verlagen

De belangrijkste stap voor een duurzame woning is het verlagen van de warmtevraag.
Wanneer je isoleert, doe het dan grondig: dat levert de beste resultaten op voor je energiefactuur én je wooncomfort. De grote kost zit immers niet in een extra centimeter isolatie, maar in de uitvoering van de totale renovatie.

Conclusie: investeren in je woning is investeren in je toekomst

Slim renoveren betekent:

  • lagere energiekosten,
  • een hogere woningwaarde,
  • meer comfort,
  • en een huis dat toekomstproof is.

Een slecht geïsoleerde woning kost je elk jaar geld — in energie, in onderhoud en in waardeverlies. Zelfs wanneer je vandaag weinig verwarmt, daalt de marktwaarde verder.

Kijk bij een renovatieplan dus niet alleen naar de kosten van nu, maar vooral naar de meerwaarde later. Hou bij je renovatiekeuzes ook rekening met hoelang je zelf in de woning wilt blijven wonen om persoonlijke meerwaarde (bv. dure badkamer) af te wegen tegen waarde op de vastgoedmarkt (bv. isolatiegraad).

Heb je hulp nodig om je renovatie in kaart te brengen? Dan kan je terecht bij Morgenbouwers vzw, het Provinciaal Steunpunt Duurzaam Bouwen, je Energiehuis of het Wooninfopunt van je gemeente.

Meer informatie

Hier vind je de wettelijke eisen (EPB) en de ambities van de provinciale Steunpunten Duurzaam Bouwen: www.steunpuntduurzaambouwen.be

Volg onze infosessie Op huizenjacht: weet wat je koopt en de tweedaagse cursus Bouwfit Renovatie.

Artikel geschreven door dr. ir. arch. Evelien Verellen, adviseur duurzaam bouwen