Ik moet of wil een infiltratiesysteem plaatsen, hoe pak ik het aan?

In de strijd tegen wateroverlast en om duurzaam om te springen met regenwater, is sinds 2 oktober 2023 de gewestelijke hemelwaterverordening aangepast. Hierdoor is iedereen die werken aan de afwatering van regen- en afvalwater uitvoert (bijvoorbeeld bij een grondige renovatie of een nieuwbouw) nu verplicht om een infiltratiesysteem te plaatsen. Deze wetgeving is bedoeld om de druk op gemeentelijke rioleringssystemen te verlichten en de grondwaterstand op peil te houden. Voor woningeigenaars betekent dit dat ze moeten kiezen uit verschillende soorten infiltratiesystemen, elk met hun eigen kenmerken en voordelen.

 

Verplichtingen

Ga je bouwen of grondig verbouwen waarbij de afwaterleidingen worden vernieuwd? Dan moet je meteen ook een infiltratiesysteem voorzien. Zo kan zoveel mogelijk regenwater indringen in eigen bodem en hoeft het niet af te lopen naar de riolering.

Er zijn ook enkele uitzonderingen. Is je perceel kleiner dan 120m²? Of is infiltratie niet haalbaar bij jou omdat het water niet genoeg in de bodem kan dringen? Dan hoef je geen systeem te plaatsen. Kan je aantonen dat je (een deel van je) regenwater al op een andere manier kan infiltreren in een onverharde zone op je eigen terrein? Raakt het regenwater vervuild op je perceel? Of is infiltratie niet haalbaar bij jou? Dan hoef je dit deel van het afgevoerde regenwater niet aan te sluiten op de infiltratievoorziening.

 

Soorten Infiltratiesystemen

Infiltratiesystemen kunnen grofweg worden onderverdeeld in bovengrondse en ondergrondse systemen. De wetgeving zegt dat je een bovengronds systeem moet plaatsen, tenzij alleen een ondergronds systeem een optie is op jouw perceel. Bovengrondse infiltratiesystemen zijn zichtbaar aan de oppervlakte en hebben vaak een groen karakter, zoals infiltratiekommen of wadi’s. Bij ondergrondse systemen kom je al snel uit bij infiltratieputten.

 

Infiltratiekom

Een infiltratiekom is een speciaal ontworpen lager gelegen punt in de tuin (max 50 cm diep) met doorlatende grondlagen die water snel opnemen en laten infiltreren. Infiltratievelden zijn ideaal voor grotere tuinen en parken en combineren waterbeheer met esthetische landschapsinrichting. Bij grote regenval blijft het overtollige water er even in staan en is het na enkel uren weer weg. Het is dus geen permanente vijver in je tuin en trekt daarom ook geen muggen aan.

 

Figuur 1: Een infiltratiekom na aanleg, bron: Stad Leuven

 

Wadi's

Wadi’s zijn gelijkaardig aan infiltratiekommen, maar zorgen door hun ondergronds filterbed ervoor dat nog meer water de grond kan indringen. Het filterbed bestaat uit grind, lavasteen of gebakken kleikorrels, ingepakt in geotextiel om dichtslibben te voorkomen. Soms zit hierin ook een infiltratiebuis, waar je de kolk (de overloop) van je wadi op kan aansluiten. Bovengronds zien ze er nagenoeg hetzelfde uit als infiltratiekommen.

 

Figuur 2: Een wadi bestaat uit verschillende lagen, bron: blauwgroen Vlaanderen

 

Infiltratieput

Infiltratieputten worden gestoken op dezelfde manier als regenwaterputten. Ze zitten dan ook volledig ondergronds, bovenaan is er hoogstens een toezichtluik zichtbaar. Het zijn meestal diepe putten gevuld met grind of andere doorlatende materialen die regenwater direct naar diepere grondlagen leiden. Ze zijn alleen geschikt voor gebieden met een lage grondwaterstand.

 

Er bestaan ook regenwaterputten met een dubbele functie. Deze zijn bovenaan doorlaatbaar, zodat wanneer het waterniveau in de put stijgt boven een bepaald niveau, het overtollige water kan infiltreren.

 

Figuur 3: Een regenwaterput die ook voor infiltratie zorgt, bron: Ecobeton

 

Kosten en premies

De prijs van is alles is afhankelijk van het soort infiltratiesysteem dat je kiest. Infiltratiekommen kan je al laten aanleggen vanaf een paar honderd euro, voor een infiltratietank betaal je bij plaatsing al makkelijk meer dan duizend euro. Gelukkig bestaan daar ook premies voor! Fluvius betaalt in bepaalde gemeenten tot €250 terug, mogelijks doet je eigen gemeente daar nog een schepje bovenop. Meer info op fluvius.be/nl/premies/infiltratievoorziening.

 

Conclusie

De aangepaste wetgeving rond infiltratiesystemen markeert een belangrijke stap richting duurzaam waterbeheer. Door het plaatsen van infiltratiesystemen, kunnen woningeigenaars bijdragen aan de oplossingen voor klimaatadaptatie. Meer info op blauwgroenvlaanderen.be.