Tiny houses: eenvoudiger wonen, rijker leven

Een merkwaardig bericht op de sociale media trok eind februari van dit jaar mijn aandacht: “wegens de gigantische interesse zijn wij genoodzaakt om onze opendeurdag te annuleren.” Afzender: Tiny House Belgium. Het bericht ging verder: “Wij kunnen met onze beperkte parkeermogelijkheden de overlast voor buurtbewoners onmogelijk vermijden en we zijn niet in staat om de gigantisch verwachte opkomst op te vangen. Daarom zijn wij genoodzaakt het evenement te annuleren. Om toch iedereen te kunnen ontvangen, zullen we een maandelijkse opendeur organiseren met beperkte inschrijvingsplaatsen.” Op zaterdag 9 juni waren de plaatsen voor de vierde keer op rij volzet. Gelukkig hadden we ons tijdig aangemeld. Arno Geunes, gastheer van Tiny House Belgium, zette meteen de toon: “De grootste bedreiging voor de planeet is denken dat iemand anders het wel zal oplossen. Een gedachte die me nooit heeft losgelaten. Daarom ben ik begonnen met Tiny House Belgium: om mijn positieve bijdrage te leveren aan het welzijn van onze aarde. Ondanks mijn achtergrond als industrieel productontwerper verkoop ik geen producten maar een levensstijl, een bewuste en duurzame levensstijl.”

 

 

‘’Om positieve daden te verrichten moet je eerst een positieve visie ontwikkelen.’’

(Dalai Lama)

 

De term tiny house ontstond in 2008 na de vastgoedbubbel in de Verenigde Staten. Heel wat mensen verloren hun baan en konden hun huis niet meer afbetalen. Ook nu is voor veel jonge mensen een traditionele woning niet langer haalbaar en betaalbaar. Een budgetvriendelijk alternatief dringt zich op. Het tiny house groeide vanuit harde economische noodzaak maar ging naadloos over in de tiny house movement met een sterk ecologisch getinte filosofie van downsizing.

 

Tiny houses zijn net zoals modulaire en containerwoningen minimalistische maar volwaardige, permanent bewoonde kleine woningen van uitstekende kwaliteit. Ze zijn meestal gebouwd met duurzame, bio-ecologische materialen en brengen aanzienlijk lagere bouw- en vaste kosten met zich mee.

 

De behoefte aan een eenvoudiger leven, consuminderen, een lagere ecologische voetafdruk door verregaand te ontspullen, drijft bewoners naar dit concept. Leven vanuit het idee dat je weinig overbodige ballast meezeult, geeft een gevoel van rust en vrijheid. De populariteit van deze hippe woonsten groeit gestaag, getuige daarvan de honderden boeken en blogs. Tiny house evenementen floepen als paddenstoelen uit de grond. Naast alle praktische zaken (ontwerp, kostprijs en materialenkeuze) gaat het vooral over de essentie van hoe je eigen leven inrichten. Een aanrader op dat vlak is de blog van Marjolein Jonker (marjoleininhetklein.com), tiny house pionier en ambassadeur voor de tiny house movement in Nederland.

 

Omgekeerde logica

Een tiny house, al dan niet mobiel, is zoveel mogelijk zelfvoorzienend of zelfs volledig autarkisch (off-grid). Het heeft meestal tussen de 15 en 45 vierkante meter woonoppervlakte (micro home). Bij small houses (mini home) is dat tot 90 vierkante meter. In Vlaanderen zijn de epb-eisen niet van toepassing op alleenstaande gebouwen met een totale bruikbare vloeroppervlakte van minder dan 50 vierkante meter. Er zijn evenwel voor elke woning, ongeacht haar grootte, een omgevingsvergunning én architect nodig. De aanvraag moet getoetst worden aan de toepasselijke stedenbouwkundige en verkavelingsvoorschriften, alsook aan de goede ruimtelijke ordening.

 

Van een echte opmars is in België geen sprake. We zitten in de early adopters fase. Er bestaat ook nog geen wetgeving die de situatie uitklaart. Wonen in een mobiele woonwagen kan wel. Wie permanent op een officieel residentieel woonwagenterrein verblijft, heeft een domicilieadres. Als je rondtrekt, kan je een referentieadres opgeven. Je kan dus ingeschreven worden in het bevolkingsregister zonder over een hoofdverblijfplaats te beschikken. Een mobiel tiny house is voorlopig het gemakkelijkst in te passen in de nog niet aangepaste wetgeving. Het concept is inzetbaar voor jong samenwonenden, singles, éénkindgezinnen, gast- of weekendverblijf, een vakantie- of noodwoning. Naarmate het aantal samenlevende personen per huishouden in de geïndustrialiseerde landen afnam, nam de omvang van de nieuwbouw eengezinswoningen toe. Toenemende welvaart, ruimte voor gecumuleerde spullen en het prestige van een grote woning, liggen aan de basis van deze omgekeerde logica. Bij de bouw van een traditionele woning worden meerdere tiny houses aan afval geproduceerd. Small of tiny houses brengen terug orde op zaken in deze scheefgegroeide demografische miskleun.